Τα εμβόλια είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος προστασίας από σοβαρές και ενδεχομένως απειλητικές για τη ζωή ασθένειες. Ιδανικά οι εμβολιασμοί πρέπει να έχουν προηγηθεί της σύλληψης και της εγκυμοσύνης και να έχει ακολουθηθεί το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων.
Τα εμβόλια πρέπει να χορηγούνται για την προστασία της μητέρας-εγκύου, του εμβρύου και στη συνέχεια νεογνού και του βρέφους.
Η ανοσολογική απάντηση της εγκύου στα εμβόλια θεωρείται ότι είναι ταυτόσημη με αυτήν της μη εγκύου. Η συγκέντρωση των αντισωμάτων αυξάνει με τη πρόοδο της κυήσεως και κατά το τέλος της η συγκέντρωση των αντισωμάτων στο νεογνό ισοδυναμεί με αυτήν της μητέρας.
Ποια εμβόλιασυστήνεται να γίνονται σε όλες τις έγκυες;
Τα εμβόλια που πρέπει να γίνονται ως ρουτίνα στην εγκυμοσύνη και είναι ασφαλή είναι:
1. Το αδρανοποιημένο (αποτελείται από νεκρό ιό)εμβόλιο της γρίπης
2. Το εμβόλιο διφθερίτιδας, τέτανου και κοκίτη (Tdap)
Εμβόλιο γρίπης
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες κατά την κύηση ή την γαλουχία βρίσκονται σε κίνδυνο σοβαρής νόσησης από τον ιό της γρίπης έστω και εάν δεν έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου. Ο ιός της γρίπης μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία της εγκύου αλλά και στο έμβρυο για αυτό και η χορήγηση του εμβολίου της γρίπης συστήνεται να γίνεται σε κάθε έγκυο που κυοφορεί κατά την περίοδο μετάδοσης της γρίπης (χειμερινοί μήνες). Επιπρόσθετα ο εμβολιασμός της εγκύου για τη γρίπη προστατεύει παράλληλα τα βρέφη κάτω των 6μηνών που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για τη γρίπη.
Εμβόλιο διφθερίτιδας, τέτανου και κοκίτη (Tdap)
Ο εμβολιασμός της εγκύου με το εμβόλιο του τετάνου αποτελεί ένας από τα όπλα για την εξάλειψη του νεογνικού τετάνου που είναι μια από τις συχνότερες αιτίες νεογνικού θανάτου.
Παράλληλα τα τελευταία χρόνια η συχνότητα του κοκκύτη ολοένα αυξάνεται εξαιτίας της εξασθένησης της ανοσίας (προστασία του οργανισμού από τη νόσο) που προσφέρει το εμβόλιο στην πορεία του χρόνου. Οι ενήλικες είναι η κύρια πηγή μετάδοσης της νόσου στα βρέφη κάτω των τριών μηνών που κινδυνεύουν να νοσήσουν βαριά από κοκκύτη.
Γι’ αυτό το λόγο η Συμβουλευτική Επιτροπή Εμβολιασμών (ACIP) του CDC προτείνει τον εμβολιασμό με Tdap όλων των εγκύων σε κάθε εγκυμοσύνη κατά προτίμηση την 28η βδομάδα της κύησης και μέχρι τις 36 εβδομάδες. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα εάν έχουν ιστορικό νόσησης από κοκκύτη διότι η νόσηση από κοκκύτη δεν προσφέρει προστασία από τη νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής.
Το εμβόλιο θεωρείται ασφαλές, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες τόσο για το κύημα όσο και το νεογνό. Στο 2/3 των γυναικών παρατηρούνται ήπιες τοπικές αντιδράσεις. Θεωρείται ότι είναι αποτελεσματικό στο 90-93% των περιπτώσεων και η αποτελεσματικότητα στην θνητότητα των βρεφών είναι >95%.
Άλλα εμβόλια που επιτρέπονται κατά την εγκυμοσυνη
· Εμβόλιο του μηνιγγιτιδοκόκου και του πνευμονιοκόκκου
· Εμβόλιο έναντι της ηπατίτιδας Α και Β
· Εμβόλιο έναντι του αιμόφιλου της ινφλουέντσας (Hib)
Ποια εμβόλια καλύτερα να αποφεύγονται στην εγκυμοσύνη;
Τα εμβόλια που παρασκευάζονται από ζωντανούςιούς όπως το εμβόλιο της ανεμοβλογιάς, της ιλαράς, της παρωτίτιδας και της ερυθράς (MMR) συστήνεται να αποφεύγονται να χορηγούνται κατά τη διάρκεια της κύησης. Για αυτό πρέπει να γίνονται προσπάθειες εμβολιασμού των γυναικών προ ή μετά την εγκυμοσύνη για αυτά τα νοσήματα. Τα εμβόλια αυτά μπορούν να χορηγηθούν κατά το θηλασμό.